Op vrijdagavond 16 april kwam een delegatie uit onze partnergemeente Berlijn-Baumschulenweg per trein in Meppen(D) aan. Vandaar ging het per auto naar de gastgezinnen. Zaterdag was het al weer vroeg dag, want vanaf 09.00 uur was er een bijeenkomst in de Schepershof, met als onderwerp: Asielrecht – mensenrechten in de knel? Dit onderwerp was in de voorgaande maanden in de Berlijngroep aan de orde geweest naar aanleiding van het project ‘Ziel geven aan Europa’ van de Landelijke werkgroep gemeentecontacten Nederland-Duitsland. De heer Gerben Dijkstra van de Landelijke werkgroep hield een inleiding. Hij sprak over ‘het verleden’ van de gemeentecontacten, waarin de kernwoorden ‘oecumene’, ‘verzoening’, ‘afbreken van vijandsbeelden’ en ‘verbondenheid’ waren.

Nu blijven daar nog van oecumene en verbondenheid. De term ‘ziel geven aan Europa’ komt voort uit de gedachte dat de EU meer moet zijn dan een economische en politieke gemeenschap. Het mag niet zo zijn dat Europa alleen maar tot doel heeft onze verworvenheden en bevoorrechte positie te verdedigen. Het huis Europa mag niet verworden tot de vesting Europa. De thema’s van de oecumene sluiten hierop aan. De heer Dijkstra spreekt de hoop uit dat de gemeentecontacten een rol blijven spelen bij de heropleving van de oecumene aan de basis van de kerk, in de plaatselijke gemeenten. Door ons bezig te houden met belangrijke thema’s als ‘volkeren en culturen verzoenen’, ‘de schepping behoeden’, relaties met de islam onderhouden’, ‘ontmoeting met andere godsdiensten en levensbeschouwingen’ kunnen wij onze gezamenlijke verantwoordelijkheid in en voor Europa nemen.

In aansluiting hierop houdt de heer Helmer Roelofs van Inlia een inleiding over Asielrecht – mensenrechten in de knel? Hij zegt dat het in Europa op papier voor de vluchtelingen goed is geregeld gezien het door veel landen ondertekende Europees verdrag van de rechten van de mens en het (wereldwijde) kinderrechtenverdrag. Maar de praktijk is weerbarstig, zoals we allen weten. De druk van de vluchtelingenstromen is groot en dat maakt dat landen die proberen in te dammen. Het generaal pardon in Nederland heeft niet kunnen voorkomen dat er toch nog steeds gezinnen op straat worden gezet. Nog steeds werkt het kerkasiel en Op ’t Stee in Emmen is bijv. ook nog steeds actief. En zo lang nog veel landen geen papieren willen verstrekken aan hun (voormalige) inwoners, zal dat zo blijven. Na een korte discussie sluiten we af met een gezamenlijke lunch. In de middag zwermen we uit over Emmen om verschillende kunstenaars en exposities te bezoeken in het kader van ‘Kunstroute Emmen 2010’. Daarna staat in de Schepershof een heerlijke Chinese maaltijd voor ons klaar en besluiten we de avond met Hollandse gezelschapsspelletjes.

De kerkdienst op zondag in de Schepershof sloot prachtig aan bij ons onderwerp van de vorige avond. Ds. Helga Knegt preekt over de ‘vreemdeling’ Abraham, die, door de hongersnood gedwongen, naar Egypte vlucht. Het gaat over vertrouwen, over in geloof leren leven met onzekerheden, over ontmoeting van mens tot mens.

Na de dienst nog koffie en een gezamenlijke maaltijd, en dan is het weekend al weer voorbij. Als altijd was het inspirerend, warm en genoeglijk!

Petra ten Cate

Donderdag 8 oktober ging een gedeelte van de Emmense groep per trein van Meppen via Rheine naar Berlijn. In de namiddag kwamen we in Berlijn aan waar een aantal Berlijners ons op stond te wachten en de bagage in ontvangst nam. De ontvangst was zo als altijd allerhartelijkst. In de foyer van de kerk kregen we koffie aangeboden, daarna werden we gehaald door onze gastgezinnen.

Vrijdag brachten we een bezoek aan Oraniënburg waar op dat moment een Gartenschau was. Het was prachtig weer en alles was in herfsttinten. In de middagpauze hadden we in een schip tijdens korte dienst een moment van bezinning. Vrijdag kwam aan het eind van de middag het tweede deel van de Emmense groep aan. De avond brachten we allemaal door bij onze gastgezinnen.

Zaterdagmorgen hadden we ‘Themenarbeit Abendmahl’, zoals de Duitsers dat kort en krachtig kunnen zeggen. Zie de samenvatting hieronder. In de middag maakten we een stadswandeling en een rondtour met de bus: het was erg interessant om te zien hoe alles in het stadscentrum veranderd is, nu 20 jaar na de val van muur. ’s Avonds hebben we na de maaltijd het 25 jarig partnerschap gevierd met spelletjes en ook hadden enkelen van onze groep een lied gemaakt waar veel van de besproken thema’s en gebeurtenissen van afgelopen 25 jaar in voor kwamen.

Zondagmorgen werd de dienst geleid door ds. Hans Bijleveld en ds. Reinhard Kähler. Ds. Bijleveld hield de preek in het Nederlands, de Duitse kerkgangers hadden een Duitse vertaling van de preek op hun liturgie staan. In de dienst werd namens Emmen-Oost een cadeau uitgereikt aan de voorzitter van de kerkenraad: een Bijbel in de nieuwe vertaling. Ook werd het Heilig Avondmaal gevierd in de vorm van een kring viering, één kring door de hele kerk. In de Voorhof in Emmen leidde ds. Jan de Korte op hetzelfde moment de dienst, die eveneens gewijd was aan het 25-jarig partnerschap met Berlijn Ook daar een Avondmaalsviering: een uitdrukking van de verbondenheid tussen de beide kerkgemeenschappen.

Na het koffie drinken en de gezamenlijke maaltijd was het al weer tijd om afscheid te nemen en per trein naar Emmen te gaan. Het was een hartverwarmend weekend waar we met een goed gevoel op terug kunnen kijken.

Namens de Berlijngroep, Alie Scholten

Samenvatting bespreking Heilig Avondmaal in Berlijn

De bespreking stond onder leiding van Ds. R. Kähler van onze partnergemeente Baumschulenweg, die mede n.a.v. opmerkingen van enkelen, wees op het volgende. De z.g. instelling van het HA komt uit de geschriften van de evangelisten die vertellen hoe Jezus met alle 12 leerlingen bij het begin van het joodse paasfeest de sedermaaltijd hield, de dag voor zijn kruisdood. Bij het breken van het brood en het schenken van de wijn spreekt Hij de zegenbedes uit en zegt “Neem hiervan, dit is mijn lichaam” en “dit is mijn bloed van het verbond dat voor velen vergoten wordt” (Marcus 14: 22-25). En Matteüs voegt eraan toe “tot vergeving van zonden”. En verder zegt Jezus vlgs Lucas 22: 19 “Doe dit telkens weer opnieuw om mij te gedenken”.Met Pesach gedacht Jezus net als de joden nu nog steeds, de bevrijding van alle slavernij, lichamelijk en geestelijk. De christelijke kerk heeft n.a.v. het bovengenoemde verschillende tradities ontwikkeld bij de navolging van deze opdracht van Jezus. De betekenis ervan wordt verschillend ingevuld en ervaren waarbij er kerken zijn die hun eigen mening voor de enig juiste houden en het HA niet met andersdenkenden willen vieren. Het gedenken van Jezus’ leven, dood en opstanding is wezenlijk en dat doe je in verbondenheid met je naaste. Vergeving ontvangen is ook je naaste vergeven. De ervaring bij het HA is niet volledig onder woorden te brengen en is in zekere mate een geheim tussen God en mens. Laten wij ieder de ruimte geven iets van dat geheim te beleven en niemand veroordelen die het anders verwoordt en beleeft. God schenkt sjalom, heil, sluit niemand uit, ook niet de kinderen. Een geschenk, een kans en een uitdaging met elkaar verder te gaan op de weg die Jezus leerde.

Zwaantje Sassen

Dit voorjaar vond de ontmoeting met de leden van de Baumschulenweggemeinde uit Berlijn plaats in een van de vakantiehuizen van de Diaconie in Wernigerode in de Harz. Een grote groep Emmenaren en Berlijners had voorafgaand aan het weekend van 4 t/m 6 april geboekt voor een midweek in hetzelfde huis met allerlei activiteiten. We hebben een rondwandeling door Wernigerode gemaakt (een prachtige stad met veel historische vakwerkhuizen) en een slot op een berg. Met de smalspoorbaan naar de Brocken, een 1100 meter hoge berg, Waar het koud was maar heel helder met een prachtig uitzicht. Er lag nog 2½ meter sneeuw! Met een bus hebben we nog een rondreis gemaakt door de omgeving.

In de loop van de vrijdagmiddag kwamen de weekendgasten uit Berlijn en Emmen aan. Warme en hartelijke ontmoetingen bepaalden de sfeer van de rest van het weekend. Vrijdagavond werd door Klaas van Netten een boek aangeboden, dat een overzicht geeft van 25 jaren partnerschap. Zaterdagmorgen hadden we een inhoudelijke discussie. Als onderwerp was gekozen voor ‘Het Avondmaal’, wie mag er wel en wie mag er niet meedoen, hoe gaan we om met kinderen aan het avondmaal. In Berlijn zijn de meningen hierover nogal verdeeld. Zaterdagavond werd in de Evangelische Kirche de Brockes-passie van Händel uitgevoerd. Een indrukwekkende uitvoering, waarvan we met een grote groep hebben genoten. De avonden brachten we door in het Cafetaria, een serreaanbouw, waar naast diepgaande gesprekken ook de gezelligheid niet ontbrak. Zondagmorgen met z’n allen naar dezelfde kerk, waar we een Evangelische dienst meemaakten. Zondagmiddag was het afscheid nemen. We kunnen terugkijken op een geweldige week, mede dankzij het heerlijke voorjaarsweer. In oktober gaan we naar Berlijn, waar het 25-jarig jubileum van het partnerschap uitgebreid gevierd zal worden.