Op 12 november 2011 werd door onze partnergemeente in Berlijn gevierd en herdacht dat hun kerkgebouw 100 jaar geleden werd ingewijd. Namens de wijkgemeente Emmen-Oost zijn Ineke Brouwer, Jan Bronda, Peter van der Gaag en ondergetekende daarbij aanwezig geweest.

Na een voorspoedige reis werden we zoals altijd hartelijk ontvangen. De herdenkingsdienst was om 17.00 uur en de kerk zat vol gemeenteleden en andere belangstellenden. Een groot koor, dat een groot deel van het altaar vulde, luisterde de dienst op. Ik mocht namens onze wijkgemeente een ‘kurzes Grusswort’ uitspreken. Daarbij boden wij als cadeau een paaskaars aan, met daarop de regenboog, die wij hebben gekozen als symbool van onze wijkgemeente. De zeer jonge nieuwe voorzitster bedankte ons in een paar woorden Nederlands. Een gezellig samenzijn in de kerk besloot deze viering. Met onze gastheren en -dames konden we bij een maaltijd nog napraten en afspraken maken voor ons volgende ‘Treffen’. De Berlijners zullen in april weer bij ons op bezoek komen. De volgende dag vertrokken we na de kerkdienst weer naar Emmen. In 36 uur uit en thuis: waarlijk een ‘bliksembezoek’!

Petra ten Cate

Van vrijdag 8 tot zondag 10 april hebben 21 leden van de Berlijngroep-Emmen de gemeente Baumschulenweg in Oost Berlijn bezocht. Gezellig als groep per trein van Meppen naar het Ostbahnhof in Berlijn waar Berlijnse vrienden ons na een hartelijke begroeting begeleidden naar onze gastgezinnen.

Op zaterdagmorgen kwamen we in het Pfarrhaus bij elkaar rond het thema oecumene en gemeentevorming: hoe zijn wij en andere kerken in Berlijn en Emmen daarmee bezig en hoe zien wij de toekomst van de kerk. Om te beginnen werd er met aandacht geluisterd naar een interessante analyse van het wezen van gemeenschapsvorming door de plaatselijke predikant Reinhard Kähler. Hij stelde dat de kerk ook in Duitsland veel van haar aanzien heeft verloren. Oude sociale verbanden functioneren niet meer en dat merk je ook in de kerk. De mensen komen bijeen op basis van persoonlijke overtuiging en keuzes. Ze zijn vaak wel bereid een gezamenlijke zoektocht te beginnen naar geloofsverdieping. Maar dat spreekt niet van zelf: de muziek speelt een belangrijke rol en menskracht is nodig om kerkelijke evenementen te organiseren en ook ruimte voor sociale actie en zingevingvragen. Als dat alles wordt meegenomen, kan de bijna 110-jarige Baumschulenwegkerk mogelijk tot grotere bloei komen. Uit Emmen gaf Hans ten Cate een overzicht van de veelheid kerken die uit de Reformatie zijn voortgekomen, waarvan vele ook in Emmen actief. Hij vestigde ook de aandacht op kerken die ooit heel klein begonnen zijn, zoals de Vrije Baptisten en nu veel aantrekkingskracht hebben. Hoe deze groei te verklaren? Valt er misschien ook te leren van hun bezig zijn met gemeenteopbouw en liturgie als uitdrukking van een vitale geloofsbeleving? Rest nog te vermelden dat we extra genoten hebben van het zaterdagmiddag uitje in een zonnig Berlijn met een bezoek aan de beroemde Berliner Dom, de imposante protestantse kerk uit het begin van de vorige eeuw. Keizers en bouwmeesters was niets te veel om van deze kerk een toonbeeld van protestantse glorie te maken. In 1944 zwaar beschadigd door een fosforbombrand gevolgd door instorting van de koepel, werd al in de DDR tijd begonnen deze dom in oude luister te herstellen. Na de kerkdienst op zondag, gevolgd door een gezellige koffie en lunch, namen we met weemoed afscheid van onze Berlijnse vrienden. Wij verwachten hen graag volgend voorjaar voor een tegenbezoek aan Emmen.

Jaap en Zwaantje van Slageren-Sassen

Met een groep van ca 30 mensen zijn wij eind september bij elkaar geweest in Bad Gandersheim. Het onderwerp voor dit weekend stond in het teken van: Het asielvraagstuk en de asielpraktijk in Duitsland en in Nederland. Hier is uitgebreid over gediscussieerd en er is besloten om als neerslag van onze discussies een brief te versturen aan de bondskanselier van Duitsland en de minister-president van Nederland. Een kopie van de brief kunt u hierbij lezen.

Het verloop van het verdere weekend was plezierig. Er werd een museum bezocht in een naburig Klooster, Kloster Brunshausen, waar interessante zaken betreffende de ontstaansgeschiedenis van de stad en het klooster, met ook een verwijzing naar de recente geschiedenis, 2e wereldoorlog, wordt weergegeven. Op zondagmorgen hebben we gezamenlijk de kerkdienst in één van de oude kerken van Bad Gandersheim bezocht.

De verzorging in het ‘Heim’ was prima. Voor 2011 zijn er afspraken gemaakt om in april en in het najaar naar Berlijn te gaan. In het najaar bestaat het kerkgebouw van de gemeente aan de Baumschulenweg nl. 100 jaar. Al met al een weekend waar we met veel plezier op terug kunnen kijken.

Tekst van de brief aan minister Rutte en Bondskanselier Merkel:

Emmen/Berlijn, 3 november 2010

Zeer geachte heer Rutte,

Al meer dan 25 jaar onderhouden de PKN-wijkgemeente Emmen-Oost en de Evangelische Kirchengemeinde Berlin-Baumschulenweg een intensief partnerschap. Tijdens de ontmoetingen die twee keer per jaar plaatsvinden, bespreken we onderwerpen die betrekking hebben op oecumenische en maatschappelijke vraagstukken die in onze landen of wereldwijd actueel zijn. Tijdens onze recente ontmoeting in Bad Gandersheim, eind september, was ons centrale thema:

Het asielvraagstuk en de asielpraktijk in Duitsland en in Nederland.

Het is ons duidelijk dat het asielvraagstuk zeer complex van aard is en dat deze problematiek vooral op internationaal niveau opgelost moet worden. In hun recentelijk gehouden toespraken tot de VN-vergadering in New York hebben zowel uw voorganger, de heer Balkenende als ook bondskanselier, mevrouw Merkel, erop gewezen dat de hulp aan economisch zwakkere landen verbeterd dient te worden om zo de armoede te verminderen en de sociale omstandigheden te verbeteren. Wij onderschrijven die aanpak van harte, maar wij vragen óók nadrukkelijk om meer aandacht van onze regeringen voor asielzoekers die door politieke onderdrukking, waardoor zij zelfs in levensgevaar verkeren, asiel aanvragen.
Vanzelfsprekend begrijpen wij dat de Nederlandse politiek, met het oog op de nationale economie, misbruik door economische vluchtelingen niet kan toestaan. Wij ervaren het echter als bijzonder inhumaan, dat in de loop van het uitwijzingsproces ouders met kinderen op straat worden gezet of in de gevangenis en dat kinderen zelfs van hun ouders gescheiden kunnen worden. Het scheiden van ouders en kinderen op zuiver materiële gronden is een even zwaarwegende schending van de Rechten van het Kind als gezinnen met kinderen zonder de meest elementaire voorzieningen op straat te zetten. Deze bestaande praktijk is bovendien in strijd met de internationale verdragen, die door onze regeringen zijn ondertekend.

Het bieden van opvang aan gezinnen met kinderen is op grond van het Europees Sociaal Handvest een publiekrechtelijke taak van de overheid. De bestaande praktijk inzake het asielbeleid vervult ons met grote zorg. Daarom wenden wij ons tot U als minister-president met het verzoek uw invloed uit aan te wenden, opdat asielzoekergezinnen met kinderen, legaal of illegaal, een menswaardige behandeling krijgen. Indien uitgeprocedeerde gezinnen met kinderen om welke reden dan ook niet veilig kunnen terugkeren naar hun land van herkomst, dient er naar onze mening een verblijfsvergunning voor het gehele gezin te worden afgegeven. Wij pleiten er met klem voor dat u in elk geval zult bevorderen dat het Handvest, dat invulling geeft aan het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) hier te lande wordt nageleefd.

Wij vertrouwen erop dat dit schrijven door uw inzet een positieve uitwerking zal hebben.

Een brief met gelijke strekking is verzonden aan uw collega, de bondskanselier van Duitsland, mevrouw Dr. A.D. Merkel.

Wij wensen u veel sterkte en wijsheid in uw functie als minister-president en zien graag uw antwoord met belangstelling tegemoet.
Met vriendelijke groet,

Peter van der Gaag
Gespreksleider in Emmen-Oost

Wilfried Bauerg
Gespreksleider in Berlijn